二二八事件（228事件），表面上看起來是一場1947年2月27發生佇臺北的官民糾紛，是公賣局查緝員取締走私薰所引起，毋過，事件的暴發有伊背後的原因，基本上會使看做是在地的臺灣人佮國民政府派來接收臺灣的外省人的一場族群衝突，228事件的發生，對後來台灣獨立運動有真大的影響。
Jī-ji-pat Sū-kiānn (228 Sū-kiānn), piáu-bīn-siōng khuànn-khì-lâi sī tsi̍t-tîunn 1947 nî 2 gue̍h 27 huat-sing tī Tâi-pak ê kuann-bîn kiu-hun, sī kong-bē-kio̍k tsa-tsi̍p-uân tshú-tē tsáu-su hun sò ín-khí. M̄-koh, sū-kiānn ê pok-huat ū i puē-āu ê guân-im. Ki-pú-siōng ē-sái khuànn-tsò sī tsāi-tē ê tâi-uân-lâng kap kok-bîn-tsìng-hú phài-lâi tsiap-siu Tâi-uân ê guā-síng-lâng ê tsi̍t-tîunn tsok-kûn tshiong-thut. 228 Sū-kiānn ê huat-sing, tuì āu-lâi Tâi-uân tok-li̍p ūn-tōng ū tsin-tuā ê íng-hióng.
事件的經過
1947年2月27日，
臺灣省專賣局的查緝員傅學通六人佮四个警察，佇臺北市南京西路的
天馬茶房（現 此時的延平北路）頭前， 蹧躂賣私薰的四十歲寡婦林江邁，佇相諍的過程中，林婦人人予銃拍著頭殼流血，邊仔的查某囝嘛驚甲哭起來，看著的市民氣怫怫，煞共查緝員包起來，傅查緝員佮 做伙的人開銃警告，不幸誤殺拄好佇樓跤看鬧熱的市民陳文溪，掠狂的群眾佇彼暝隨時共警察局包起來，要求愛辦兇手，毋過攏無得著滿意的答案，第二工開始，臺 北市罷工、罷市，眾人向
行政長官公署請願、示威，真不幸閣發生公署的衛兵開銃，造成傷亡，民眾的心情愈來愈激恨，著按呢，按三月初一起，暴發全島性的反抗政府事件。
Sū-kiānn ê king-kè
1947 nî 2 gue̍h 27 ji̍t, Tâi-uân-síng Tsuan-bē-kio̍k ê tsa-tsi̍p-uân Pòo Ha̍k-thong (傅學通) la̍k lâng kap 4 ê kíng-tshat, tī Tâi-pak-tshī lâm-kiann-se lōo ê Thian-má Tê-pâng (Hiān-tshú-sî ê Iân-pîng-pak-lōo) thâu-tsîng, tsau-that bē su-hun ê sì-tsa̍p hè kuánn-hū Lîm Kang-māi (林江邁), tī sio-tsìnn è kuè-tîng-tiong, Lîm hū-jîn-lâng hōo tshìng phah-tio̍h thâu-khak lâu-hueh, pinn-a ê tsa-bó-kiánn mā kiann-ka khàu--khì-lâi. Khuànn-tio̍h ê tshī-bîn khì-phut-phut, suah ka tsa-tsip-uân pau-khì--lâi. Pòo tsa-tsip-uân kap tsò-hué ê lâng khui tshìng kìng-kò, put-hīng gōo-sat tu-hó tī lâu-kha khuànn-lāu-jia̍t ê tshī-bîn Tân Bûn-khe (陳文溪). Lia̍h-kông ê kûn-tsiòng tī hit mî sui-sî ka kíng-tshat-kio̍k pau-khì--lâi, iau-kîu ài pān hiong-tshíu, m̄-koh lóng bô tit-tio̍h muá-ì ê tap-àn. Tē jī kang khai-sí, Tâi-pak-tshī pā-kang, pā-tshī, tsìng-lâng hiòng Hîng-tsìng Tíunn-kuann Kong-sū (行政長官公署) tshíng-guān, sī-ui. Tsin put-hīng koh huat-sing kong-sū ê uì-ping khui-tshìng, tsò-sîng siong-bông, bîn-tsióng ê sim-tsîng lú-lâi-lú kik-hùn. Tio̍h án-ne, àn 3 gue̍h tshe it khí, po̍k-huat tsuân-tó-sìng ê huán-khòng tsìng-hú sū-kiānn.
一寡零星的暴動無算，遮的反抗事件會使講主要按兩大路線咧行：第一種是
政治交涉路線；第二種是
武裝抗爭路線，佇一方面，臺北佮其他所在的民意代表佮社會名流、士紳紛紛組成二二八事件處理委員會（簡稱處委會）佮行政長官陳儀協商、談判，而且對陳儀提出逮捕貪官廢除行政長官公署，實行自治，佇行政、司法、軍事各方面用臺灣人等等的要求，另外一面，佇臺中、嘉義、斗六、高雄、花蓮遮的所在，出現一寡民間力量開始收繳銃機、組民兵，用武力抗爭，中央上出名的是前臺共領袖謝雪紅佇臺中的
27部隊。
Tsi̍t-kuá lân-san ê po̍k-tōng bô-sǹg, tsia-ê huán-khòng sū-kiānn ē-sái kóng tsú-iàu àn nn̄g-tuā lōo-suànn leh kiânn: Tē it-tsióng sī Tsìng-tī kau-sia̍p lōo-suànn; tē jī-tsióng sī Bú-tsong khòng-tsing lōo-suànn. Tī tsi̍t-hong-bīn, Tâi-pak kap kî-tha sóo-tsāi ê bîn-ì tāi-piáu kap siā-huē miâ-lîu, sū-sin, hun-hun tsoo-sîng Jī-jī-pat Sū-kiānn Tshú-lí Uí-uân-huē (kán-tshing Tsú-uí-huē) kap Hîng-tsìng tióng-kuann Tân Gî (陳儀) hia̍p-siong, tâm-phuànn, jī-tshiánn tuì Tâi Gî thê-tshut tāi-póo tham-kuann huì-tû Hîng-tsíng-tióng-kuann Kong-sū, si̍t-hîng tsū-tī, tī hîng-tsìng, su-huat, kun-sū kok hong-bīn iōng Tâi-uân-lâng tíng-tíng ê iau-kîu. Līng-guā tsi̍t-bīn, tī Tâi-tiong, Ka-gī, Táu-la̍k, Ko-hiông, Hua-liân tsia-ê sóo-tsāi, tshut-hiān tsi̍t-kuá bîn-kan li̍k-liōng khai-sí siu-kiáu tshìng-ki, tsoo bîn-ping, iōng bú-li̍k khòng-tsing. Tiong-ng siōng tshut-miâ ê sī tsîng Tâi-kiōng líng-sìu Siā Suat-hông tī Tâi-tiong ê 27 Pōo-tuī.
二二八事件的元兇
二二八事件佇台灣一直是袂使討論的題目，到1987年才有人敢公開討論，二二八事件的元兇嘛攏無人敢講。1987年二二八事件40周年，由鄭南榕、陳永興佮李勝雄等人所發起的二二八公義和平運動，二二八事件才會當公開討論，二二八事件的責任問題一直攏 無人敢講，佇1947年楊亮公佮何漢文的報告講事件是臺灣的暴民來造成的，公義和平運動推捒了後佇1992年行政院的二二八事件調查報告就無講是「暴民」 囉，2003年由財團法人二二八事件紀念基金會來做二二八事件的責任歸屬問題，根據公開的資料佮受難者家屬的採訪，佇2005年完成報告指出：二二八事件 的元兇（最大責任者）是國民政府主席蔣介石。
Jī-jī-pat Sū-kiānn ê guân-hiong
Jī-jī-pat Sū-kiānn tī Tâi-uân it-tit sī bē-sái thó-lūn ê tê-bok, kàu 1987 nî tsiah ū lâng kánn kong-khai thó-lūn. Jī-jī-pat Sū-kiānn ê guân-hiong mā lóng bô lâng kánn kóng. 1987 nî Jī-jī-pat Sū-kiānn 40 tsiu-nî, îu Tīnn Lâm-liông (鄭南榕) Tân Íng-hing(陳永興) kap Lí Sìng-iông(李勝雄) tíng lâng sóo huat-khì ê Jī-jī-pat Kong-gī-hô-pîng ūn-tòng, Jī-jī-pat Sū-kiānn tsiah ē-tàng kong-khai thó-lūn. Jī-jī-pat Sū-kiānn ê tsik-līm būn-tê it-tit lóng bô lâng kánn kóng. Tī 1947 nî Îunn Liàng-kong(揚亮公) kap Hô Hàn-bûn(何漢文) ê pò-kò kóng Sū-kiānn sī Tâi-uân ê po̍k-mîn lâi tsò-sîng ê. Kong-gī-hô-pîng ūn-tòng thui-sak liáu-āu tī 1992 nî Hîng-tsìng-īnn ê Jī-jī-pat Sū-kiānn tiâu-tsa pò-kò tsīu bô kóng sī 「po̍k-mîn」looh. 2003 nî îu Tsâi-thuân-huat-lîn Jī-jī-pat Sū-kiānn Kì-liām Ki-kim-huē lâi tsò Jī-jī-pat Sū-kiānn ê tsik-līm kui-siok bûn-tê. Kin-kú kong-khai ê tsu-liāu kap sīu-lān-tsiá ka-sio̍k ê tshái-hóng, Tī 2005 nî uân-sîng pò-kò tsí tshut: Jī-jī-pat Sū-kiānn ê guân-hiong (tsuè-tuā tsik-līm-tsiá) sī Kok-mîn-tsìng-hú Tsú-sik Tsíunn Kài-tsiō (蔣介石).
二二八事件的影響
根據李筱峰的研究，佇這擺事件之中，無論是政治交涉路線，抑是武裝抗爭路線，怹提出的訴求，干焦到高度自治爾爾，佇國家認同這勻，基本上猶原以大中國，並無臺灣獨立的要求，毋過，佇這擺的事件了後，因為國民黨政府全國的刣死真濟臺灣人，臺灣人佮中國人隔閡愈來愈深，臺灣人想欲追求家己一个獨立國家的想法，煞漸漸產生，會使講，二二八事件是臺灣獨立運動的起點，美國學者Meisner捌按呢表示：二二八這个詞，毋但是海外流亡的臺灣獨立團體的口號，而且是一个喚起所有臺灣人個人悲慘經驗的一个象徵，臺灣作家李喬嘛捌按呢表示：
-
- 二二八事件是臺灣歷史頂懸，死傷上濟上悲慘，影響上大、上深的歷史事件，二二八已經變做臺灣人共同的惡夢，族群共同潛意識；臺灣人的意識、精神、情操、人間形象、人生理想、藝術創作、價值觀等等，攏隱隱包有二二八的因素在內。
- Jī-jī-pat Sū-kiānn ê íng-hióng
Kin-kù Lí Siáu-hong (李筱峰) ê gián-kìu, tī tsit-pái sū-kiānn tsi-tiong, bô-lūn sī tsìng-tī kau-sia̍p lōo-suànn, iah-sī bú-tsong khòng-tsing lōo-suànn, in thê-tshut ê sòo-kîu, ka-nā kàu Ko-tōo tsū-tī niā-niā. Tī kok-ka jīn-tông tsit-iân, ki-pún-siōng îu-guân í Tuā Tiong-kok, pīng-bô Tâi-uân To̍k-li̍p ê iau-kîu. M̄-koh, tī tsit-pái ê sū-kiānn liáu-āu, in-uì Kok-bîn-tóng tsìng-hú tsân-khok-ê thâi-sí tsin-tsē Tâi-uân-lâng, tâi-uân-lâng kap tiong-kok-lâng keh-hik na lâi na tshim. Tâi-uân-lâng sīunn-beh tui-kîu ka-kī tsi̍t-ê to̍k-li̍p kok-ka ê sīunn-huat, suah tsiām-tsiām sán-sing. Ē-sái kóng, Jī-jī-pat Sū-kiānn sī Tâi-uân to̍k-li̍p ūn-tōng ê khí-tiám. Bí-kok ha̍k-tsiá Meisner bat án-ne piáu-sī: "Jī-jī-pat tsit-ê sū, m̄-nā sī hái-guā lîu-bông ê Tâi-uân to̍k-li̍p thuân-thé ê kháu-hō, jī-tshiann sī tsi̍t-ê huàn-khí sóo-ū Tâi-uân-lâng kó-jîn pi-tshám king-giām ê tsi̍t-ê 象徵." Tâi-uân tsok-ka Lí Kiâu (李喬) mā bat án-ne piáu-sī:
Jī-jī-pat Sū-kiānn sī Tâi-uân li̍k-sú tíng-kuân, sí-siong siōng tsē siōng pī-tshám, íng-hióng siōng tuā, siōng tshim ê li̍k-sú sū-kiānn. Jī-jī-pat í-kīng piàn-tsò Tâi-uân-lâng kiōng-tông ê ok-bāng, tso̍k-kûn kiōng-tông ê tshiâm-ì-sik; Tâi-uân-lâng ê ì-sik, tsing-sîn, tsîng-tshò, jîn-kang hîng-siāng, jîn-sing lí-sióng, gē-su̍t tshòng-tsò, kè-ta̍t-kuan tíng-tíng, lóng ún-ún pau-ū Jī-jī-pat ê in-sòo tsāi-lāi.
二二八事件的受難者
- 林茂生
- 盧鈵欽
- 阮朝日
- 王育霖
- 王添灯
- 陳炘
- 陳澄波
- 張七郎
- 張宗仁
- 張果仁
- 湯德章
- 吳鴻麒
- 施江南
- 宋斐如
- 黃朝生
- 吳金鍊
- 高一生
- 徐春卿
- 陳屋
- 李仁貴
- 楊元丁
- 郭章垣
- 許錫謙
- 李瑞漢
- 林旭屏
- 林連宗
- 黃媽典
- 張榮宗
- 陳復志
- 潘木枝
- 蕭朝金
- 黃賜
- 王石定
- 葉秋木
- ....
Jī-jī-pat Sū-kiānn ê sīu-lān-tsiá
* Lîm Bōo-sing
* Lôo Píng-khim
* Ńg Tiâu-ji̍t
* Ông Io̍k-lîm
* Ông Thiam-ting
* Tân Him
* Tân Tîng-pho
* Tiunn Tshit-lông
* Tiunn Tsong-jîn
* Tiunn Kó-jîn
* Thng Tik-tsiong
* Ngôo Hông-kî
* Si Kang-lâm
* Sòng Bûn-jû
* N̂g Tiâu-sing
* Ngôo Kim-liān
* Ko I̍t-sing
* Tshî Tshun-khing
* Tân Ó
* Lí Jîn-kuì
* Îunn Guân-ting
* Kué Tsiong-huân
* Khóo Siah-khiam
* Lí Suī-hàn
* Lîm hiok-pîn
* Lîm Liân-tsong
* N̂g Má-tián
* Tiunn Îng-tsong
* Tân Ho̍k-tsì
* Phuan Bo̍k-ki
* Siau Tiâu-kim
* N̂g Sù
* Ông Tsio-ting
* Iap Tshiu-bo̍k
...
原作者:
